Vera Buck - Het boek van de vergeten artiesten

Summary Met de leesclub op Hebban las ik de nieuwe Vera Buck.

Vera Buck

Het boek van de vergeten artiesten

(Das Buch der vergessenen Artisten)  

648 blz.

ISBN 9789045217147

2019 © Karakter uitgevers

vertaling: Sylvia Wevers 

De namen van deze kunstenaars zijn tegenwoordig voor het merendeel vergeten

De uit Duitsland afkomstige Vera Buck debuteerde in 2016 met de thriller Runa, over de wantoestanden in een Franse psychiatrische instelling aan het einde van de 19e eeuw. In dit boek knoopte de auteur historische feiten en een flinke dosis eigen fantasie aan elkaar. Hetzelfde concept past ze toe in Het boek van de vergeten artiesten, maar nu volgen we de hoofdpersonen in het Duitsland tijdens de vooroorlogse jaren. 

Mathis is de dertiende zoon van een bonenteler in een klein stadje. Doordat hij mank loopt is hij ongeschikt om op het land te werken waardoor hij voor zijn vader en broers van weinig waarde is. De enige echte happening is de jaarmarkt waar Mathis kennis maakt met meester Bo en zijn doorschijningsmachine. Wanneer de artiesten weer verder trekken grijpt Mathis de kans om te ontsnappen met beide handen aan en komt zo terecht in de wereld van markten, circussen en artiesten. Hij ontmoet Meta, die een act heeft als sterke vrouw, en op wie hij smoorverliefd wordt. Hun relatie wordt bemoeilijkt door Ernsti, de geestelijk gehandicapte broer van Meta. De situatie wordt voor artiesten steeds moeilijker in het nazi Duitsland in de periode voor de Tweede Wereldoorlog. Mathis en Meta willen vluchten naar Amerika, maar dat blijkt echter niet zo gemakkelijk. 

Het verhaal heeft twee tijdlijnen die elkaar per hoofdstuk afwisselen. In de periode rond 1900 volgen we de jonge Mathis die geobsedeerd raakt door het röntgenapparaat van meester Bo en zich aansluit bij een groepje rondtrekkende artiesten. Het publiek kan geen genoeg krijgen van de exotische en vaak bizarre optredens van artiesten en er is meer dan genoeg werk te vinden. De tweede verhaallijn speelt rond 1935 in de tijd waarin het regime van Hitler in opkomst is. Er wordt gewerkt aan het vervolmaken van het perfecte Duitse ras en daarin is geen plaats voor diegenen die niet aan deze norm voldoen. Mathis, Meta en Ernsti wonen in een aftands woonwagenpark en proberen het hoofd boven water te houden, terwijl ze zien dat er langzamerhand steeds meer mensen verdwijnen. Mathis is er van overtuigd dat door alle verhalen op te schrijven, de artiesten niet gewist kunnen worden uit de geschiedenis. 

Net als Runa is Het boek van de vergeten artiesten een dikke pil. Er zijn veel dingen die heel leuk zijn aan het verhaal, zoals de schrijfstijl van de auteur (met onderkoelde humor); de vele historische figuren die voorbij komen (die veelal echt hebben bestaan); de opkomst van veel wetenschappelijke apparaten (waarbij nog zoveel belangrijke kennis ontbreekt) of de fascinerende wereld van sterke vrouwen, dwergen, slangenmensen of vrouwen met baarden (en de afschuwelijke manier waarop hier veel geld aan werd verdiend). Aan de andere kant is het boek te dik en heeft de auteur teveel willen vertellen. Nu is het meer de beschrijving van een bepaalde periode uit de Europese geschiedenis geworden waar het verhaal van Mathis en Meta aan opgehangen is. Het verhaal van deze twee mensen is niet ontzettend interessant en ook als hoofdpersonen zijn ze niet erg boeiend. Wanneer de twee tijdlijnen dichter bij elkaar komen worden de jonge en de oudere Mathis en Meta zo inwisselbaar dat het nauwelijks nog uit elkaar te houden is. Hierdoor wordt het soms lastig om door te blijven lezen, bepaalde stukken zijn te langdradig en ontbreekt het tempo. Een goede redactie had hier misschien bij kunnen helpen.

Het boek van de vergeten artiesten heeft een echt origineel uitgangspunt, is fascinerend en boeiend en raakt een thema in de geschiedenis waar wellicht lang niet voldoende bij wordt stilgestaan. En ondanks dat de manier van schrijven echt pakkend is kan het niet verhullen dat de uitwerking van het originele idee niet helemaal gelukt is. Toch heb ik genoten van het lezen en zal ik niet aarzelen om het volgende boek van Vera Buck op te pakken.

Ik heb dit boek mogen lezen voor de leesclub op Hebban.

foto auteur © Karin Prignitz